Η Ανατολική Λοκρίδα συνέπιπτε κατά την αρχαιότητα με τη λωρίδα γης που εκτεινόταν από τις Θερμοπύλες έως τη Λάρυμνα και οριζόταν Δ-ΝΔ από τους ορεινούς σχηματισμούς του Καλλίδρομου, της Κνημίδας και του Χλωμού. Συνόρευε προς Δ με την κοιλάδα του Σπερχειού, τους Μαλιείς και τους Οιταίους, προς Ν-ΝΔ με τους Φωκείς και προς Ν-ΝΑ με τους Βοιωτούς. Κατά τον Όμηρο η Λοκρίδα βρίσκεται απέναντι από την Εύβοια. Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, από τις ομηρικές πόλεις μόνον ο Κύνος μπορεί να ταυτιστεί με κάποια βεβαιότητα με το ύψωμα Πύργος, που βρίσκεται στην παραλία των Λιβανατών.
Η γεωγραφική θέση των Ανατολικών Λοκρών επάνω στο σημαντικότερο έως σήμερα οδικό άξονα που συνδέει το βόρειο με το νότιο τμήμα της ελληνικής χερσονήσου, ιδιαίτερης στρατηγικής σημασίας, υπήρξε καθοριστική για τις ιστορικές τύχες της γενικά.
Το όνομα Λοκρίς προέρχεται από τη λέξη Λοκρός, της οποίας η προέλευση δεν είναι γνωστή με σιγουριά. Κατά μια άποψη προέρχεται από τη λέξη “λεκρός” που σημαίνει φύτρα κέρατου και κατ’ επέκταση αφορά στους τοξότες με τόξα καμωμένα από ελαφίσια κέρατα, είναι δε γνωστό ότι οι Λοκροί χαρακτηρίζονται στην αρχαία ελληνική γραμματεία ως “τοξότες”. Λοκρός ονομαζόταν και ο επώνυμος ήρωας και γενάρχης των Λοκρών, γιος του Φύσκου, αδερφός του Ίωνα, εγγονός του Δευκαλίωνα και πατέρας του Οπούντα, επώνυμου ήρωα της κυριότερης πόλης της Ανατολικής Λοκρίδας.
Οι πρώτοι κάτοικοι της Λοκρίδας ήταν πιθανόν Αιολείς. Από τον Όμηρο μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι Λοκροί ήταν μεταξύ των πρώτων φύλων, αν όχι οι πρώτοι, που ονομάστηκαν Έλληνες. Οι Ανατολικοί Λοκροί χαρακτηρίζονται και με τα επίθετα Οπούντιοι, Επικνημίδιοι και Υποκνημίδιοι. Ο όρος Οπούντιοι αναφέρεται από τους παλαιότερους αρχαίους συγγραφείς.